Επίσκεψη στο χωριό
ΡΗΤΙΝΗ
Σκληρή η βιοτή τα παλιά χρόνια, ανάγκαζε τους ανθρώπους να εφευρίσκουν τρόπους για να «εκμεταλλεύονται» και τον ελάχιστο διαθέσιμο φυσικό πόρο.
Ένα τέτοιο υλικό είναι το «δάκρυ του πεύκου», η ρητίνη.
Γνωρίζουμε ότι κάποια κωνοφόρα δένδρα, όπως η χαλέπιος πεύκη, εκκρίνουν όταν «τραυματιστούν», ένα πολύτιμο δάκρυ: την πυκνόρρευστη και κολλώδη ρητίνη, η οποία καλύπτει την πληγή και προστατεύει το δένδρο από την υγρασία και τη σήψη. Το χρυσοφόρο αυτό δάκρυ είναι το γνωστό μας από την αρχαιότητα, ρετσίνι.
Ο άνθρωπος στο διάβα των αιώνων προχώρησε στη μέγιστη και ήπια εκμετάλλευση αυτού του «ελάχιστου» δώρου της φύσης….
Παραδοσιακά, το ρετσίνι χρησιμοποιείτο στο καλαφάτισμα (=στεγανοποίηση) των ξύλινων πλοίων, στην κατασκευή του υγρού πυρός (πολεμικής εύφλεκτης ύλης) στα χρόνια του Βυζαντίου και στην παρασκευή του κρασιού ρετσίνα.
Σήμερα, τα κύρια παράγωγα της ρητίνης, -που είναι προϊόν ανανεώσιμο και φιλικό προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον - είναι το νέφτι και το κολοφώνιο, ενώ υπολογίζονται ότι περίπου 70 είναι τα υποπροϊόντα της. Ανάμεσα τους: καλλυντικά χρώματα, βερνίκια, συνθετικό καουτσούκ, κόλλες, αδιάβροχα εξώφυλλα, μελάνι τυπογραφείου, πρώτες ύλες αρωματοποιίας, στερεωτικά μαλλιών, αποτριχωτικό κερί, τεχνητές οδοντοστοιχίες, πλαστικά κ.α..
Στη Βόρειο Εύβοια με τη ρητινοκαλλιέργεια και τη συλλογή της ρητίνης ασχολούνταν περίπου 1000 οικογένειες.
Οι εργασίες ρητίνευσης ξεκινούσαν το Μάρτιο κάθε έτους και ολοκληρώνονταν το Νοέμβριο.
Δυστυχώς τα δάση της χαλεπίου πεύκης είναι εκείνα τα οποία απειλούνται περισσότερο από τις πυρκαγιές.
Οι ρητινοσυλλέκτες, ακριβώς επειδή εργάζονται κατά τους θερμούς θερινούς μήνες, αποτελούν τους άμισθους φύλακες των δασών. Κι αυτό διότι ανοίγουν μονοπάτια για να μετακινούνται από δένδρο σε δένδρο, ενώ παράλληλα απομακρύνουν και τον υπόροφο (θάμνους κλπ) γύρω από τα δένδρα που ρητινεύουν, ώστε να διευκολύνονται στην εργασία τους. Έχει υπολογισθεί ότι κάθε ρητινοσυλλέκτης καθαρίζει το 20% της συνολικής έκτασης που ρητινεύει. Εξ ΄ού και η παλιά σοφή ρήση : «Δάση που ρητινεύονται, δεν καίγονται»…